Verlichting van droge ogen met IPL

De symptomen van droge ogen variëren van intermitterend ongemak tot ernstige visuele beperkingen. De eenvoudigste vormen beginnen met het gevoel van vreemde voorwerpen in de ogen, zoals zand of korsten in de ogen, occasionele branderigheid en de behoefte om te knipperen. Chronische droogte kan leiden tot ernstigere vormen, zoals beschadiging van het hoornvlies, het heldere transparante voorste deel van het oog, vóór de iris die de oogkleur geeft. In het begin manifesteert dit zich als oppervlakkige keratitis of oppervlakkige ontsteking van het hoornvlies, maar het kan zich ontwikkelen tot een hoornvliesulcus of inflammatoir weefselverlies dat gecompliceerd kan worden door verlies van transparantie van het hoornvlies of zelfs perforatie. Het gezichtsvermogen wordt dan aangetast, soms onherstelbaar als de littekenachtige laesie zich in de gezichtslijn bevindt.

Meestal uit de symptomatische vorm zich als een zandgevoel, dagelijkse irritaties die soms paradoxaal gepaard gaan met overmatig tranen, een reflex die wordt veroorzaakt door de waarneming van droogte maar helaas weinig effectief is.

De traanfilm bestaat uit 2 lagen. De meest oppervlakkige laag is lipide. Lipiden vormen een dun vettig laagje dat de traan stabiliseert en verdamping voorkomt.

De laag die in contact staat met het hoornvlies is een menglaag, bestaande uit een overwegend mengsel van water, ionen en eiwitten. Een perfecte balans hangt af van lokale en centrale regulatie, wat betekent dat het ook wordt beïnvloed door de hersenen. Een of meerdere afwijkingen in de samenstelling van de tranen leiden tot droge ogen.

De waterfase wordt geproduceerd door de belangrijkste traanklier, een grote klier die zich bevindt in de boven- en buitenhoek van het oog. Het werkt automatisch via een lokale reflexlus, maar ook door centrale stimulatie, bijvoorbeeld wanneer men "huilt".

De lipidefase wordt geproduceerd door talloze extra traanklieren. De meest actieve klieren zijn de Meibomklieren, gelegen aan de vrije rand van het boven- en onderooglid. Er zijn ook meerdere extra klieren op het bindvlies.

Een tekort aan waterfase door een productietekort is de minst voorkomende oorzaak van droge ogen. De meest voorkomende ziekte die de traanklier aantast, is Sjögren's syndroom. Dit veroorzaakt een chronische ontsteking van de klier, die uiteindelijk fibroseert en niet genoeg water meer produceert.

Een tekort aan lipidefase door een productietekort is de meest voorkomende oorzaak van droge ogen. Een dysfunctie van de Meibomklieren is het meest voorkomende teken dat tot dit productietekort leidt. Het is multifactorieel: hormonaal, bijvoorbeeld vaak voorkomend bij diabetes; anatomisch, door een te smalle structuur van de klieren waardoor vetten niet efficiënt kunnen worden afgevoerd; secundair aan ontsteking, bijvoorbeeld bij infecties veroorzaakt door de Demodex-parasiet die wordt aangetroffen bij rosacea, een huidaandoening in het gezicht waarbij droge ogen vaak voorkomen.

Daarom kan bijvoorbeeld het dragen van daglenzen constant oppervlakkige ontsteking veroorzaken, wat de werking van de extra klieren op het bindvlies of de Meibomklieren kan verstoren. Minder vaak knipperen tijdens langdurig schermwerk kan ook leiden tot verminderde vernieuwing van de traanfilm.

Elke acute of chronische infectie of ontsteking van het oogoppervlak leidt tot droge ogen. Dus zelfs een eenvoudige acute virale conjunctivitis kan symptomen van droge ogen veroorzaken. Op dezelfde manier kunnen slecht gecontroleerde diabetes of huidrosacea dezelfde symptomen veroorzaken.

De eerste behandelingsaanpak is om de oorzaak of de belangrijkste bevorderende factor aan te pakken.

De tweede behandelingsaanpak is het verlichten van symptomen wanneer de eerste aanpak niet voldoende is. Dit omvat het toevoegen van kunsttranen die kunnen worden gekozen op basis van de gewenste aanvulling, variërend van de meest vloeibare vorm, zoals fysiologische zoutoplossing om het oog te spoelen van inflammatoire resten op het oogoppervlak, tot meer viskeuze vormen om smering en herstel van de traanfilm te bevorderen.

De derde behandelingsaanpak is om een tekort aan productie te proberen te herstellen of te verbeteren. Dit kan worden gedaan door ooglidverzorging, waarbij de oogleden worden verwarmd om de vetten in de klieren te laten smelten, gevolgd door massage om ze uit te drukken om verstopping te verminderen. Men kan ook voedingssupplementen nemen op basis van essentiële vetzuren om de samenstelling van deze vetten te verbeteren, wat helpt bij hun afvoer en bijdraagt aan de vorming van een effectieve lipidenlaag van de traanfilm.

IPL (Intense Pulsed Light) staat bekend in de dermatologie voor de behandeling van rosacea. De therapeutische effecten worden veroorzaakt door fotothermolyse door blootstelling aan intense, niet-coherente lichtpulsen (dus geen laser), polychromatisch met een breed spectrum van golflengten, tussen 500 en 1200 nm.

De werking is dus thermisch, maar ook ontstekingsremmend.

IPL wordt gecombineerd met Low Light Level Therapy (LLLT), waarmee de energieproductie van cellen kan worden gestimuleerd door de mitochondriën.